Delegacija Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine u Parlamentarnoj skupštini Mediterana

Parlamentarna skupština Mediterana (PAM)
Parliamentary Assembly of the Mediterranean

Parlamentarna skupština Mediterana (Parliamentary Assembly of the Mediterranean) međunarodna je organizacija ustanovljena 2005. godine kako bi se unaprijedila petnaest godina duga saradnja između država u mediteranskom regionu, koja se od 1990. godine odvijala u okviru Konferencije o sigurnosti i saradnji na Mediteranu pod okriljem Interparlamentarne unije. U okviru Konferencije održani su susreti u Malagi (1992), Valeti (1995), Marseju (1999), te Nafplionu (2005), gdje su članovi Konferencije pokrenuli osnivanje Parlamentarne skupštine Mediterana. Konstituirajuća sjednica Parlamentarne skupštine Mediterana održana je u Amanu (Jordan) 2006. godine, na kojoj je izabran prvi predsjednik PAM-a Abdelwahed Radi (Maroko) i usvojeni Statut i Poslovnik PAM-a.

Osnovna misija Parlamentarne skupštine Mediterana (PAM) jeste okupljanje predstavnika mediteranskih država u svrhu promoviranja političkog dijaloga, podsticanja privredne i kulturne saradnje, produbljivanja demokratije i vladavine prava, poštivanja ljudskih prava te razvijanja dijaloga između kultura, civilizacija i religija s ciljem nalaženja zajedničkih rješenja za izazove s kojima se suočava mediteranski region te kreiranja prostora za mir i prosperitet građana. Aktivnosti PAM-a komplementarne su radu ostalih regionalnih i međunarodnih tijela odgovornih za jačanje sigurnosti, stabilnosti i mira na Mediteranu.

Parlamentarna skupština Mediterana okuplja 31 državu članicu koje su u Skupštini zastupljene kroz svoje nacionalne delegacije s jednakim pravima donošenja odluka i glasanja, a razmatraju politička, društvena, privredna i kulturna pitanja, te donose odluke od neposredne važnosti za sve države u regionu. Pridružene članice i posmatrači učestvuju u radu PAM-a, ali nemaju pravo da glasaju. Glavni sekretarijat Parlamentarne skupštine Mediterana ima sjedište na Malti od septembra 2007. godine

Parlamentarnom skupštinom Mediterana rukovodi i koordinira Biro, koji čini osam predstavnika jednako zastupljenih sjevernih i južnih zemalja regiona. Preferira se da se odluke u Skupštini donose jednoglasno ili, alternativno, većinskim glasanjem. U okviru Skupštine djeluju tri stalna odbora koja se bave političkim, ekonomskim i socijalnim pitanjima. Statutom Skupštine također je predviđeno uspostavljanje ad hoc odbora ili specijalnih radnih grupa. Skupštinu i njena operativna tijela opslužuje Sekretarijat.

Parlamentarna skupština Mediterana idealno je mjesto za organiziranje rasprava između parlamentaraca, aktera civilnog društva i privatnog sektora i političara. Cilj joj je da postane parlamentarni centar za usavršavanje o mediteranskim pitanjima. Odbori PAM-a redovno se sastaju kako bi raspravljali o brojnim pitanjima koja se odnose na kulturne, ekonomske, političke i društvene uslove u regionu. Ta pitanja uključuju regionalnu stabilnost, kulturni dijalog i dobro upravljanje.

Prema Statutu Parlamentarne skupštine Mediterana:

Skupština se sastaje jedanput godišnje na redovnom zasjedanju. U pravilu je domaćin godišnjeg zasjedanja jedna od zemalja članica. Sastav Skupštine i proces odlučivanja zasniva se na principu jednakosti zemalja članica. Delegacije parlamenata država članica sastavljene su od najviše pet članova i treba da imaju predstavnike oba spola. Svaka delegacija ima pravo na pet glasova, uz uslov da su prisutna najmanje dva člana delegacije. Ako je prisutan samo jedan član delegacije, ima pravo samo na jedan glas. Odluke u Skupštini donose se konsenzusom, a u slučajevima kada nije moguće postići konsenzus, Skupština donosi odluke većinom od 4/5. Skupština bira predsjednika i četiri potpredsjednika na period od dvije godine, kao i predsjednike stalnih odbora.

Biro je odgovoran za koordinaciju i pripremu aktivnosti Skupštine i njenih odbora, te pomaže predsjedniku u obavljanju njegovih funkcija. Biro se sastoji od predsjednika Skupštine, četiri potpredsjednika i predsjednika tri stalna odbora. Predsjednik Skupštine saziva Biro najmanje tri puta u toku godine ili kada to smatra neophodnim. Odluke Biroa donose se konsenzusom. Biro je odgovoran za: davanje preporuka o prijemu članova u Skupštinu, kao i suspenziju njihovog članstva, predlaganje mjesta i datuma održavanja sjednica Skupštine, kao i drugih sastanaka, utvrđivanje nadležnosti stalnih odbora, pripremanje godišnjeg programa rada i budžeta, usvajanje završnog računa za prethodnu fiskalnu godinu (na preporuku imenovanih revizora), predlaganje kandidata za mjesto generalnog sekretara, imenovanje ambasadora dobre volje na prijedlog PAM-a.

Stalni odbori pripremaju rad Parlamentarne skupštine Mediterana u formi mišljenja i preporuka. Bave se sljedećim pitanjima: 

Stalni odbor za političku i sigurnosnu saradnju (Prvi odbor) – regionalna stabilnost: odnosi između mediteranskih partnera zasnovani na osam principa (suzdržavanje od upotrebe sile, mirno rješavanje međunarodnih sporova, nepovredivost granica i teritorijalnog integriteta država, pravo naroda na samoopredjeljenje i život u miru na svojim teritorijama u okviru međunarodno priznatih granica, suverena jednakost država i nemiješanje u unutrašnje poslove, poštivanje ljudskih prava, saradnja među državama te ispunjavanje međunarodnih obaveza), pitanja mira, sigurnosti i stabilnosti, mjere izgradnje povjerenja, kontrola naoružanja i razoružanje, poštivanje međunarodnog humanitarnog prava i borba protiv terorizma.

Stalni odbor za ekonomsku, socijalnu i saradnju u oblasti okoliša (Drugi odbor) – zajednički razvoj i partnerstvo: globalizacija, ekonomija, trgovina, dugovi, industrija, poljoprivreda, ribolov, zapošljavanje i migracije, populacija, siromaštvo, ljudska naselja, vodeni i energetski resursi, dezertifikacija zemljišta i zaštita okoliša, turizam, saobraćaj, nauka, tehnologija i tehnološke inovacije.

Stalni odbor za dijalog između civilizacija i ljudskih prava (Treći odbor) – uzajamno poštivanje i tolerancija, demokratija, ljudska prava, ravnopravnost spolova, prava djece i manjina, obrazovanje, kultura, naslijeđe, sport, mediji i informacije, te dijalog među religijama.

Parlamentarna skupština BiH punopravna je članica i aktivno učestvuje u radu ove parlamentarne asocijacije posredstvom tročlane delegacije. S obzirom da su zemlje unutar PAM-a podijeljene na dvije geopolitičke grupacije – sjever i jug, Bosna i Hercegovina pripada sjevernoj geopolitičkoj grupaciji. 

Zemlje članice Parlamentarne skupštine Mediterana su: Albanija, Alžir, Andora, Bosna i Hercegovina, Crna Gora, Hrvatska, Egipat, Francuska, Grčka, Izrael, Italija, Jordan, Kipar, Katar, Libanon, Libija, Malta, Mauritanija, Monako, Maroko, Palestina, Portugal, Rumunija, Srbija, Slovenija, Sirija, Sjeverna Makedonija, San Marino, Tunis, Turska i Ujedinjeni Arapski Emirati.

Jedna od inicijativa poteklih iz Parlamentarne skupštine Mediterana jeste obilježavanje 21. marta kao Dana Mediterana

Službeni jezici Skupštine su: engleski, francuski i arapski jezik.

• Konstituirajuća sjednica Delegacije Parlamentarne skupštine BiH u Parlamentarnoj skupštini Mediterana (PAM)

  7.6.2023

• Izvještaj sa službenog putovanja - 2. zasjedanje euromediteranskog i zaljevskog Parlamentarno-ekonomskog foruma PAM-a, Marakeš, Kraljevina Maroko (11. i 12.7.2024. godine)

• Izvještaj sa službenog putovanja - 18. plenarna sjednica Parlamentarne skupštine Mediterana, Braga, Republika Portugal (14. - 16.5.2024. godine)