U Parlamentarnoj skupštini BiH održana konferencija o problemu skladišta/odlagališta radioaktivnog i nuklearnog otpada na lokaciji Trgovske gore

Lokacija Trgovska gora, mikrolokacija Čerkezovac, u Općini Dvor, Republika Hrvatska, koja je određena kao lokacija za zbrinjavanje radioaktivnog otpada, kao i za dugoročno skladištenje nisko i srednje radioaktivnog otpada iz Nuklearne elektrane Krško, nije prihvatljiva jer se nalazi na granici, uklinjena u teritoriju BiH, te ne ispunjava ni najosnovnije kriterije za odlagalište radioaktivnog otpada, zaključeno je na današnjoj konferenciji u Parlamentarnoj skupštini Bosne i Hercegovine (PSBiH) koja je bila posvećena problemu skladišta/odlagališta radioaktivnog i nuklearnog otpada na lokaciji Trgovske gore.

U zaključcima konferencije, koju je organizovala grupa poslanika sa svih nivoa vlasti i iz različitih političkih stranaka okupljena u „Zelenom klubu“, navodi se da će predmetna lokacija na Trgovskoj gori, zbog blizine granice sa BiH i geografskog položaja lokacije, imati najveći mogući negativni uticaj na stanovništvo i životnu sredinu, na raznovrsni biljni i životinjski svijet, na rijeku Unu i vodozahvate vode za piće, te da će ugroziti Park prirode „Una“, Nacionalni park „Una“ i onemogućiti turizam i proizvodnju zdrave hrane u cijelom pogođenom području (zaključke konferencije može pročitati ovdje).

Na konferenciji, u čijem su radu učestvovali poslanici svih nivoa vlasti, predstavnici Vijeća ministara BiH, entitetskih i kantonalnih vlada, nadležnih ministarstava i agencija, predstavnici akademske zajednice i nevladinog sektora, kao i predstavnici ambasada država članica Evropske unije, istaknuto je da dosadašnji postupci institucija Republike Hrvatske, koji se odnose na odabir lokacije na Trgovskoj gori, nisu u skladu sa međunarodnim konvencijama, direktivama, sporazumima i standardima koji su pravno obavezujući za Republiku Hrvatsku. S tim u vezi, učesnici konferencije predložili su nadležnim institucijama da pripreme i imenuju pravni tim za međunarodnu arbitražu, koji bi uključivao relevantne stručnjake sa međunarodnim iskustvom, kao i da utvrde mogućnost ostvarivanja sudske zaštite ljudskih prava građana s obje strane rijeke Une.

Učesnici konferencije podravili su i podržali zaključke Predsjedništva BiH sa sjednice održane 22. marta ove godine, u kojima se od Republike Hrvatske traži da lokaciju Trgovska gora izuzme kao mjesto predviđeno za odlaganje i skladištenje radioaktivnog i nuklearnog otpada. Istovremeno, učesnici konferencije pozvali su sve nadležne institucije i organe u BiH na intenzivniji, institucionalni i sveobuhvatni pristup radi osporavanja i sprečavanja uspostavljanja skladišta/odlagališta radioaktivnog i nuklearnog otpada na lokaciji Trgovske gore.

Vijeću ministara BiH i PSBiH predloženo je da se hitno izvrši izmjena i dopuna Odluke o formiranju Radne grupe za praćenje stanja i aktivnosti u vezi sa ovim problemom radi popune članova kojima je istekao mandat poslanika ili delegata, kao i da se poboljša operativnost i efikasnost ovog radnog tijela.

U zaključcima, koji će biti poslani svim domaćim i međunarodnim institucijama, uključujući i Evropski parlament i Vijeće Evrope, kao i druge evropske institucije, pozvali su sve lokalne zajednice, gradove i opštine u BiH i Hrvatskoj koje su posredno ili neposredno zahvaćene i pogođene mogućim negativnim uticajem skladišta/odlagališta radioaktivnog i nuklearnog otpada na lokaciji Trgovske gore da i dalje prate, planiraju i organizuju događaje koji imaju za cilj razvijanje svijesti o zaštiti zdravlja, životne sredine, kao i protivljenje/sprečavanje uspostavljanja skladišta/odlagališta radioaktivnog i nuklearnog otpada na lokaciji Trgovske gore.

Konferenciju su svojim uvodnim izlaganjima otvorili predsjednik „Zelenog kluba“ i poslanik u Predstavničkom domu PSBiH Saša Magazinović, ministar vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH Mirko Šarović, ministrice u vladama Republike Srpske i Federacije BiH Srebrenka Golić i Edita Džapo, te gradonačelnik Grada Petrinje i poslanik u Saboru Republike Hrvatske Darinko Dumbović.

Tokom panel diskusije, kojom je moderirao član „Zelenog kluba“ i poslanik u Predstavničkom domu PSBiH Jasmin Emrić, predstavljen je i elaborat načelnika Općine Lukavac Edina Delića, u kome se naučnim činjenicama dokazuje izrazito štetan uticaj odlaganja nuklearnog otpada na lokaciji Trgovska gora po životnu okolinu i zdravlje ljudi. Učesnicima konferencije obratili su se i direktor Državne regulatorne agencije za radijacijsku i nuklearnu sigurnost Emir Dizdarević, načelnik Opštine Novi Grad Miroslav Drljača, te putem video-linka aktivista Ekološko – kulturne scene u Hrvatskoj Kostajnici Daniel Pavlić. (kraj)